Al ruim 140 jaar produceert Vaillant ketels die draaien op fossiele brandstoffen. Dat gaat door de energietransitie rap veranderen. De toekomst heet warmtepomp en die heeft inmiddels een centrale positie in het bedrijf. Met een dergelijke omwenteling weet het Duitse bedrijf wel raad. Het is niet de eerste keer dat de verwarming van huizen en water op de schop ging. Het bedrijf nam daarbij steeds een voortrekkersrol in.

Tekst: Uko Reinders

Eind maart 2017 startte Vaillant met de productie van warmtepompen in Remscheid. De locatie in deze Duitse stad vormt het hart van het bedrijf, dat meerdere productielocaties elders in Duitsland heeft. Oprichter en naamgever Johann Vaillant startte in Remscheid in 1874 een koperslagerij. Ook ging hij eigenhandig pompen fabriceren. Dat Vaillant nu in deze stad warmtepompen gaat produceren, laat zien hoe serieus het deze producten neemt.

Investering
Dat blijkt ook uit de investering van ruim 50 miljoen euro om met dit product hoge ogen in de markt te gooien. Dat bedrag is niet alleen bestemd voor de productie, maar ook voor research & development. Het bedrijf heeft ook een speciale businessunit voor warmtepompen en hernieuwbare energie opgezet. Die moet leiden tot een groot aantal nieuwe warmtepompproducten in de komende jaren, gericht op diverse marktsegmenten.

Marktaandeel
De strategie van het bedrijf moet leiden tot een verdubbeling van het marktaandeel warmtepompen in 2020. Het marktaandeel groeide in 2016 met 18 procent, wat werd gerealiseerd met 24 procent meer warmtepompen; dit jaar mikt het bedrijf op een groei van 35 procent. Vaillant is van oudsher een belangrijke speler in de verwarmingswereld.

Heetwaterketel
Met zijn gasgestookte heetwaterketel met gesloten systeem zorgde het eind negentiende eeuw voor een technische doorbraak. Dit was het eerste apparaat dat water met een gasvlam verwarmt zonder dat daarbij schadelijke gassen in huis vrijkomen. Dat zorgde voor een omwenteling in de markt, wat ook het geval was toen Vaillant begin jaren zestig als eerste fabrikant een wandgeiser introduceerde. Later werd die weer ingewisseld door de Combi-Geyser VCW 20, die verwarming en warm water combineerde in één compacte wandketel. Begin jaren tachtig was die techniek weer achterhaald en stapte het bedrijf over op de productie van HR-ketels.

Centrale verwarming
Vaillant heeft volop geprofiteerd van de groeiende vraag naar centrale verwarming in Europa, die na de Tweede Wereldoorlog goed op gang kwam. Daardoor werd het bedrijf steeds groter, waarvan ook de stad profiteerde die deels rond het bedrijf werd opgetrokken. Vaillant en Remscheid zijn dan ook sterk met elkaar verbonden, net zoals we dat in Nederland kennen van bij
voorbeeld Eindhoven en Philips. Inmiddels telt Vaillant circa 12.000 medewerkers en heeft het bedrijf een jaaromzet van 2,4 miljard euro. De aandelen van het bedrijf zijn nog steeds in handen van de nazaten van oprichter Johann Vaillant.

Gasketelfabrikant 
De familie Vaillant heeft door de jaren heen meerdere keren te maken gehad met veranderingen, waarbij brandstof een belangrijke rol speelde. Zoals de overgang van turf en steenkool naar aardgas. Bij die overgangen nam het bedrijf steeds een voortrekkersrol in. Nu de wereld van fossiele brandstoffen af moet, is dat weer het geval.

Maar de wereld ziet Vaillant nog steeds vooral als gasketelfabrikant. Daar wil het bedrijf verandering in brengen, wat een belangrijke taak is van de marketingafdeling. Een onderdeel daarvan was het organiseren van een bedrijfsbezoek voor de Nederlandse vakpers aan Remscheid in juni. Ook vakblad Warmtepompen was hierbij aanwezig. De bijeenkomst begon in de Vaillant Expo in Remscheid. Daarin word je onder meer met foto’s en oude apparaten door de Vaillant-geschiedenis geloodst om daarna met een audiovisuele presentatie de toekomst in te gaan, met de nadruk op de grote uitdagingen om zonder fossiele brandstoffen te verwarmen.

Prestaties warmtepomp
Tijdens de persbijeenkomst was er ook veel aandacht voor de publiciteitscampagne die erop is gericht dat consumenten het merk Vaillant aan duurzaamheid gaan koppelen. Een onderdeel van die campagne is de website www.alterschwede.net. Daarin is een Youtube-film te zien over een oude man genaamd Åke, die enkele honderden kilometers boven de poolcirkel op een van de koudste plekken van Zweden woont. Hij heeft daar in een tent een lucht/waterwarmtepomp geïnstalleerd, die ook in de koudste winterdagen voor een behaaglijke binnentemperatuur van 21°C zorgt. Daarmee wil het bedrijf aantonen tot welke prestaties een warmtepomp in staat is.

Nadat de pers door marketing managers was bijgepraat, volgde een rondleiding door de fabriek. De eerste stop was bij twee productielijnen waar printplaten voor alle apparaten worden gemaakt. Aanvankelijk werden die in China vervaardigd, maar omwille van de kwaliteit wordt dat nu in Remscheid gedaan. Dat past in de strategie van het bedrijf om zoveel mogelijk van de productie in eigen hand te hebben.

Flexibiliteit productieaantallen
Niet alleen om een goede kwaliteit te garanderen, maar vanwege de flexibiliteit in productieaantallen. Het bedrijf produceert geheel op basis van vraag, en wil voorraden en afval zoveel mogelijk vermijden. De productielijn van warmtepompen is begin 2017 opgestart en is nog in ontwikkeling. Momenteel worden ze in vijftien stappen opgebouwd. Daarbij is het belangrijk dat elke stap evenveel tijd vergt, zodat er geen opstoppingen ontstaan. Om aanpassingen gemakkelijk te kunnen doorvoeren staat alles in de productielijn op wieltjes.

Productielijn
Het mag duidelijk zijn dat het enige tijd kost om een soepel draaiende productielijn te ontwikkelen. In het productieproces worden op allerlei slimme manieren tussentijds testen uitgevoerd om de kwaliteit van het product zoveel mogelijk te borgen. De productie bedraagt nu nog zo’n 80 apparaten per dag, maar dat moeten er in de nabije toekomst natuurlijk fors meer worden.

Bron: Vakblad Warmtepompen